Corpus den Hoorn, Hoornse Meer, Piccardthof
Over deze wijk.
Corpus den Hoorn is de 1ste echte naoorlogse wijk van Groningen, gelegen in het zuidelijke deel van de stad. De wijk werd gebouwd tussen 1956 en 1960 op basis van het eerste Structuurplan van de gemeente, dat in 1950 uitkwam. De naam verwijst zowel naar een klooster dat in de 13de en 14de eeuw ten zuidoosten van de huidige kruising van de Paterswoldseweg met de Laan Corpus den Hoorn was gelegen, als naar de omliggende landerijen, de zogenaamde ‘corpusgronden’. Het klooster, Maria ter Horne en later De Hoorn of Ten Hoorn genaamd, werd bewoond door zusters van de 3de orde van St. Franciscus.
Corpus den Hoorn is een goed voorbeeld van de vroeg naoorlogse stedenbouw. Het is bovendien de 1ste wijk die tot stand kwam op grond van de wijkgedachte; een optimistisch naoorlogs ideaal dat uitging van het versterken van de stedelijke gemeenschapszin, met de wijk als bindende factor. Hier hoorde het dagelijks leven zich optimaal te kunnen afspelen. De stedenbouw werd een belangrijke rol toegedacht. Deze kon een bijdrage leveren aan een gezonde ontplooiing van de samenleving en zorgen voor harmonie tussen woonwensen en woonvoorzieningen. Kenmerkend is de opbouw van de wijk in verschillende buurten met elk hun eigen voorzieningen (van kerken tot scholen en winkels), het centraal gelegen wijkcentrum en de groene begrenzingen van de wijk, waaraan bijvoorbeeld langs het Noord Willemskanaal veel scholen en andere maatschappelijke voorzieningen werden gehuisvest.
Veel straatnamen in de wijk verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog.
Corpus den Hoorn is aangelegd op basis van een stedenbouwkundig plan van G.B. Smid, destijds werkzaam bij de Dienst Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting (S&V) van de gemeente. Binnen de wijk is veelvuldig geëxperimenteerd met verschillende verkavelingspatronen. In tegenstelling tot de vooroorlogse stedenbouw kwamen er geen gesloten bouwblokken meer, maar koos Smid voor meer open structuren. Vooral bebouwing in stroken is veelvuldig toegepast.
Daarnaast werden in de zuidwesthoek de eerste 'stempels' geïntroduceerd: vaktaal voor de zich herhalende verkavelingspatronen van huizen, met in dit geval alleen rijwoningen. Deze stempels, ook wel wooneenheden genoemd, werden later veelvuldig toegepast in andere naoorlogse wijken, zoals De Wijert en Vinkhuizen.
In Corpus den Hoorn zijn de resultaten van verschillende fasen van wijkvernieuwing goed zichtbaar. Vanaf het midden van de jaren ’90 van de vorige eeuw zijn nieuwe woningtypen toegevoegd op de plaats van de naoorlogse portieketageflats. Ook is op verschillende plekken hoogbouw verschenen en is het wijkcentrum gerenoveerd. In het zuidwesten van de wijk zijn verschillende ‘stempels’ vervangen door nieuwbouw, zoals de flex-wonen|flexwoningen, om nieuwe bewoners de wijk in te trekken.
Corpus den Hoorn Zuid – Hoornse Meer
Corpus den Hoorn Zuid, ofwel Hoornse Meer, is een woonwijk in het zuiden van de stad Groningen, gerealiseerd tussen 1988 en het midden van de jaren ’90 van de vorige eeuw. De wijk is in zekere zin een reactie op de wijken uit de jaren ’70 (zoals Beijum en Lewenborg) die sterk refereerden aan dorpse structuren en kleinschaligheid. De nadruk lag in Hoornse Meer op het bouwen van een echte stadswijk, met een bijzondere rol voor de openbare ruimte als structurerend en collectief herkenbaar element. De naam verwijst, net als Corpus den Hoorn Noord, naar het voormalige klooster dat hier in de middeleeuwen gelegen was.
Hoornse Meer is ontworpen en ontwikkeld op basis van een heldere stedenbouwkundige structuur; duidelijke buurten en heldere scheidingen tussen openbaar en privé. De hoofdassen van de wijk en de straathoeken zijn met hogere bouwblokken gemarkeerd. Om een stedelijke sfeer te benadrukken is de wijk opgebouwd uit rechte stroken en blokverkaveling met platte daken en gestapelde bebouwing. Dit is met name in het centrale deel van de wijk goed zichtbaar. De belangrijkste as, de wijkontsluitingsweg (S.O.J. Palmelaan), verbindt de wijk met Corpus den Hoorn Noord en eindigt op het centrale plein aan het meer en recreatiegebied. Een groot deel van Hoornse Meer is projectmatig gebouwd als sociale woningbouw dan wel als huurwoningen in de duurdere sector. Ook bijzonder is het Wall House #2 van de wereldberoemde architect John Hejduk.