Kunstroute langs de Groninger singels.
Wandelroute, 1.5km
(Her)ontdek de groene singels aan de zuidkant van de Groninger binnenstad tijdens een lunch- of avondwandeling of wanneer je het 'olifantenpaadje' in het midden pakt om je hond uit te laten. Deze route neemt je langs 13 kunstwerken die centraal op de singels staan.
Start je route nabij winkelcentrum Westerhaven in de stadstuin naast het oude Natuurmuseum (nu Academie Minerva) en geniet na op de blauwe bank met uitzicht op de Oosterhaven.
Open de route in Google Maps
Dit is wat je zult zien.
Een oase in de stad
Noud de Wolf
Praediniussingel 59 (stadstuin)
Volg het slingerende ‘zintuigenpad’ langs bijzondere plantensoorten naar een borrelende bron. Kijk halverwege het pad, bij een cirkelvormig terras, omhoog. Aan de muur hangt een stenen plaat met daarop een gedicht van fotograaf en dichter Rommert Boonstra. Hierin wordt de sfeer van het (voormalige) Natuurmuseum opgeroepen.
Kunstenaar Noud de Wolf ontwierp ook het hekwerk. Het decoratieve patroon van gestileerde boomstammen, takken en gebladerte moet volgens hem een “samengedrukt bos" voorstellen.
Anti-kernwapenmonument
Hugo Hol
Emmaplein 4 (in het gras)
Dit werk van Hugo Hol is het eerste monument in Nederland dat is opgericht als protest tegen de kernwapenwedloop. In de jaren tachtig was er hevige discussie rondom kernwapens en kernenergie. Op 1 november 1985, op het symbolische tijdstip vijf voor twaalf, werd het beeld overgedragen aan de toenmalige burgemeester van Groningen.
Videobusstop
OMA (Office for Metropolitan Architecture) / Rem Koolhaas
Emmaplein (bushalte)
Even verderop staat Videobusstop. Deze bijzondere bushalte is een ontwerp van architect Rem Koolhaas. Koolhaas bedacht dat tijdens het wachten op de bus, de tijd heel goed benut zou kunnen worden met het kijken naar interessante clips.
De clips zijn 24 uur per dag te zien. Ze worden ingedeeld aan de hand van de thema’s die Koolhaas op de wand van het bushokje plaatste: humor, sentiment, politics, hi-tech, dance, erotics, exuberance, glamour en specials. Een speciaal geschreven software bepaalt de uiteindelijke programmering, zodat je altijd iets anders ziet, ook als je elke dag op dezelfde tijd op de bus wacht.
Lees hier het verhaal achter de programmering van de video’s door kunstplatform NP3
Zittende jongeling
Frederik Engel Jeltsema
Emmaplein (in het gras)
Zittende jongeling doet (bewust) denken aan beeldhouwwerken uit de klassieke oudheid: de jongeling is naakt, atletisch gebouwd en in ideale lichaamsverhoudingen weergegeven. Deze wijze van verbeelden van het mannelijk naakt – met de nadruk op idealisering en kracht – kwam ook veel voor in het oude Griekenland.
Jongen met geitje
Fransje Carbasius
Ubbo Emmiussingel (grasveld tegenover nr.75)
Beeldhouwer Fransje Carbasius maakte dit bronzen beeld op zeventigjarige leeftijd en de onderwerpkeuze is kenmerkend voor haar oeuvre. Ze legde bij voorkeur kinderen en dieren vast in haar beeldhouwwerken en reliëfs. Voor het bestuderen van de diermodellen hield ze aapjes, vogels en ratten op haar atelier.
Zonder titel (ruit)
Ulrich Rückriem
Ubbo Emmiussingel 33 (groenstrook)
Deze vier ruwe driehoekige blokken steen vormen samen een ruit. Kenmerkend aan de werken van de Duitse beeldhouwer Ulrich Rückriem is dat de eigenschappen van het materiaal en het werkproces afleesbaar moeten blijven. Met boren, beitels, zagen, wiggen en hamers bewerkte hij deze blokken dolomiet.
Haan
Klaas van Dijk
Ubbo Emmiussingel 60 (Naast de Minervaflat)
Sinds 1987 stond de Haan te pronken aan de Praediniussingel. Helaas werd het beeld van Klaas van Dijk daar meer dan eens het mikpunt van vandalisme waardoor het keer op keer gerestaureerd moest worden. In augustus 2021 is het kunstwerk herplaatst. In overleg met de zoon en dochter van de kunstenaar en bewoners van de singel kreeg de Haan een nieuwe plek, hier in het grasveld tussen het Groninger Museum en de Minervaflat.
Fietsles
Kees Verkade
Ubbo Emmiussingel (op het grasveld)
Kees Verkade heeft in dit kunstwerk de dynamiek en wankele beweeglijkheid van een fietsles goed verbeeld. De kracht van de duwende vader spreekt uit zijn voorovergebogen houding en grote stap. Het kleine kind houdt het stuur van de fiets met de grote wielen maar nauwelijks in bedwang.
Als je goed kijkt, zie je dat in het gegoten brons de sporen van de boetserende Verkade nog duidelijk te zien zijn.
The Glass Video Gallery / Tschumipaviljoen
Bernard Tschumi
Hereplein (paviljoen)
Het Tschumipaviljoen werd in 1990 gerealiseerd in het kader van de manifestatie What a Wonderfull World, net als de Videobusstop op deze route.
Sinds 1995 worden er jaarlijks verschillende tijdelijke multimedia-projecten in getoond van kunstenaars uit binnen- en buitenland. Door het ontwerp van het paviljoen zijn alle projecten goed zichtbaar voor iedereen die er langs komt of op de bus staat te wachten. Bekijk hier wat er op dit moment te zien is in het Tschumipaviljoen.
Jozef Israëlsmonument
Abraham Hesselink
Hereplein
Abraham Hesselink maakte dit monument in 1922 ter nagedachtenis aan de schilder Jozef Israëls. De beeldengroep is geïnspireerd op een schilderij van Israëls, Langs moeders graf, dat het Groninger Museum in langdurige bruikleen heeft.
Werkmanmonument
Armando
Heresingel (groenstrook tegenover nr. 36)
In het Werkmanjaar in 1995 gaf de gemeente Groningen Armando de opdracht om een gedenkteken te maken als eerbetoon aan de Groninger drukker en kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman.
Voor Armando was het direct duidelijk dat het monument een bronzen boom moest worden. Bomen zijn voor de kunstenaar, die als kind de Tweede Wereldoorlog meemaakte, verbonden met die oorlog. Vóór de oorlog speelde hij in de bomen en in de oorlog moest hij ze omhakken. Ook Werkman haalde in zijn brieven het omhakken van bomen aan. De boom symboliseert kracht maar tegelijkertijd ook kwetsbaarheid, hij staat voor onverzettelijkheid en opstandigheid. Een stille getuige van wat er in de oorlogsjaren gebeurd is.
Het Veulen
Wladimir de Vries
Radesingel 4 (tegenover Sint Jozefkerk)
Dit Veulen is het kleine broertje van Het peerd van Ome Loeks en wordt ook wel ‘Lutje Loeks’ (kleine Loeks) genoemd.
De werkwijze van Wladimir de Vries is duidelijk af te leiden van de huid van het bronzen beeld. De kunstenaar maakte een model van klei. Hij bracht kleine, platte bolletjes ter grootte van een dubbeltje regelmatig op het model aan. Deze techniek wordt ook wel de ‘dubbeltjesmethode’ genoemd. Zo vervagen de contouren een beetje en verlevendigt het spel van licht en schaduw erdoor.
Zonder titel (De blauwe bank)
Manuel de Solà-Morales
Winschoterkade (Oosterhaven)
Dit blauwe vierkant symboliseert het venster op de wereld.
Met dit werk wilde architect Manuel de Solà-Morales een 'rommelige en vergeten hoek' weer een plek laten zijn voor contemplatie. Met de bank, het venster en het balkon is het “een soort zitkamer waar men rustig kan genieten van het rijke en gevarieerde panorama dat stad en water te bieden hebben”.
Bekijk hier een ode aan ‘kunststad Groningen’ door stadsdichter Myron Hamming