Reliëf socialistische strijd
Arie van der Lee
Over dit kunstwerk.
In de oostelijke gevelwand van het Taco Mesdagplein bevindt zich een poort met een gebeeldhouwde omlijsting. De poort dateert uit 1888 en vormde lange tijd de toegang tot de coöperatieve bakkerij De Toekomst. Deze zogenoemde volksbroodbakkerij maakte onderdeel uit van een coöperatie die over een groot aantal winkels in de stad beschikte. Tegen betaling van een jaarlijkse contributie konden leden zaken kopen als brandstof, brood en kleding en was het onder meer mogelijk aan een fonds voor ziekenhuisverpleging deel te nemen. Op deze wijze streefde de organisatie naar verbetering van het welzijn van de arbeidersklasse.
Het reliëf rond de toegangspoort staat symbool voor de socialistische strijd, zoals die zich in de tweede helft van de negentiende eeuw in het kielzog van de industrialisatie ontwikkelde. In de opgaande zijden zijn een landarbeider met een schop en een industriearbeider met een voorhamer aangebracht. De gekromde figuren verbeelden de glorie van de arbeid. De poortopening wordt afgesloten door een fries waarop de mensfiguren naakt zijn afgebeeld. De twee gestalten die de poort flankeren keren terug in de uiterste linker- en rechterzijde van het fries. De enige vrouw in het beeld draagt een kind op haar armen. De gestalte met wapperend vaandel gaat voorop in de socialistische strijd. Allen lijken op weg naar de plek waar de zon oprijst – een zinnebeeld voor de nieuwe tijden die komen gaan. Over de zon heen reiken twee mannenfiguren elkaar de hand.
Jarenlang verwelkomden de figuren op het fries en de twee gestalten aan weerszijden van de poort eenieder die De Toekomst bezocht. Totdat in 1973 vrachtwagens werden aangeschaft die niet door de poort bleken te passen. Bij het nemen van de maat was namelijk geen rekening gehouden met de naar binnen neigende hoofden van de land- en industriearbeider. Een brute onthoofding volgde, tot ontzetting van de buurt.
In 1975 ging De Toekomst failliet en sloop van het gebouw volgde in 1986. De poort bleef behouden en de zwaar beschadigde omlijsting werd gerestaureerd.
Deel van de route.
Locatie.
Taco Mesdagplein 7
Facts & Figures.
-
Door
Arie van der Lee -
Jaar van realisatie
1913 -
Kunstsoort
Kunst in/aan bouwwerk, Wandsculptuur -
Materiaal
Zandsteen -
Afmetingen
h 1,75 m