Kempkensberg

Over deze architectuur.

De Kempkensberg is een van de iconen van de skyline van Groningen. Het complex bestaat uit twee torens die in elkaar overlopen, een hoge (92 meter) en een lage (42 meter). Het is na de Martinitoren (97 meter) het hoogste gebouw van Groningen. Deze asymmetrische constructie is ontworpen door UNStudio, die ook de Erasmusbrug in Rotterdam ontwierp. 

In de volksmond wordt dit kantoorgebouw van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en Belastingdienst ook wel het ‘cruiseschip’ genoemd, maar de echte naam van het pand is vernoemd naar de heuvel die zich vroeger op deze plek bevond. Het gebouw verving in 2011 de vier oudere kantoortorens uit de jaren ’70 en ‘80.

Het gebouw biedt plaats aan 2500 (flexibele) werkplekken en heeft een ondergrondse parkeergarage, die 1500 fietsen en 675 auto’s kan herbergen. 

Stadstuin 
De Kempkensberg wordt omringd door een stadstuin van ruim duizend vierkante meter, ontworpen door Lodewijk Baljon (1956). In de tuin zijn 55.000 vaste planten in 200 soorten gepland. Bij het ontwerp van de tuin hield Baljon rekening met de harde wind die rond hoge gebouwen kan ontstaan: hij creëerde een goed windklimaat door speciaal ontworpen windschermen en meerstammige bomen. Een langgerekte vijver reguleert de waterhuishouding van de tuin.

Geschiedenis
De Kempkensberg was ooit een ‘strategische’ heuvel ten zuiden van de stad Groningen. De heuvel lag op een deel van de Hondsrug en was hoog genoeg om de stad en het slagveld dichter bij de stad goed te kunnen overzien. Hier kon de vijand zijn voordeel mee doen. De bisschop van Münster, Bernhard von Galen (ook wel Bommen Berend genoemd door zijn veelvuldige gebruik van kanonnen), maakte daar in 1672 goed gebruik van en probeerde vanuit die plek de stad te beschieten en bezetten. In de periode 1688-1692 is de heuvel daarom grotendeels afgegraven.

In 1698 werd vervolgens begonnen met de aanleg van een verdedigingswerk: de Helperlinie. Deze werd ontworpen door Menno van Coehoorn, toen de ingenieur-generaal van de verdedigingswerken in de Nederlanden. De Helperlinie bestond uit grachten, natte en droge sloten en gemetselde muren en was 2,5 km lang. Het was voor die tijd een heel nieuwe vorm van vestingbouw en nog altijd het grootste bouwwerk in Noord-Nederland. De Helperlinie is uiteindelijk nooit gebruikt, waarschijnlijk omdat het bij voorbaat al genoeg afschrikte. In de 19e eeuw werd de Helperlinie afgebroken.

Facts & Figures.

• Wijk
  Helpman

• Kunstsoort
  Kunst en architectuur