Naar inhoud

Hier een cookie tekst met verwijzing naar de cookies pagina.

INTERVIEW | Hans den Hartog Jager: “Ik word vaak beschuldigd van een voorliefde voor schilderkunst."

Hans den Hartog Jager (1968) is inmiddels iemand die bijna geen introductie nodig heeft in de kunstwereld. Je komt hem overal wel tegen als kunstcriticus, schrijver of als curator. Over het algemeen is hij ook een van de weinige kunstcritici die ook probleemgebieden in de kunst durft aan te kaarten. In 2003 zette hij bijvoorbeeld de kunstwereld op zijn kop door te stellen dat fotografen ‘luie schilders’ waren. Hij werkt op het moment als kunstcriticus en schrijver voor het NRC handelsblad, Artforum en AVRO Kunstuur. Daarnaast zagen we hem recentelijk als curator aan het werk voor de tentoonstelling Into Nature. Onlangs gaf hij een lezing in het CBK en wij trokken hem meteen maar even aan de mouw om hem wat vragen te stellen.



 

We zien dat je in de afgelopen paar jaar naast de rol van kunstcriticus ook de rol van curator hebt opgepakt. Een ontwikkeling die we ook overigens veelvuldig wereldwijd zien. Wat zijn jouw motivaties geweest om ook de rol van curator op jou te nemen?

“Aanvankelijk simpelweg omdat ik werd gevraagd. Maar ik merkte al snel dat ik het erg leuk werk vind: het combineren van kunstwerken op zo’n manier dat de werken hopelijk zo goed mogelijk tot hun recht komen en de toeschouwers geprikkeld worden er beter naar te kijken.”

Hoe komt het dat curatoren juist nu zoveel op de voorgrond treden?

“Vanuit een behoefte aan duiding en orde, denk ik. Er is zoveel kunst en die is zo verschillend, terwijl er nauwelijks meer ijkpunten zijn (zoals avant-gardes of hippe stromingen) dat mensen het prettig vinden als iemand een orde voor ze aanbrengt.”

Welk gat overbrugt de curator?

"Een curator kan met meer afstand en overkoepelende ideeën naar het werk kijken, zowel naar afzonderlijke kunstenaars als naar kunstenaars in een onderling verband. Dat kun je van kunstenaars zelf meestal niet vragen, die zitten te dicht op hun eigen werk – een enkele uitzondering daargelaten."

Is de aankomende tentoonstelling ‘Vrijheid’ die jij hebt samengesteld een reactie op de ‘De Meest Eigentijdse Schilderijen Tentoonstelling' in het Dordrechts Museum waar je je nogal negatief over hebt uitgelaten?

"Dat is mij al wel vaker gevraagd en nee dat is niet zo. Ik had mij ook echt verheugd op de tentoonstelling, maar toen ik daar was was het alsof een zware deken over mij heen werd gegooid. Het implodeerde gewoon."

Klopt het dat je een voorliefde hebt voor de schilderkunst?

"Haha, nee, daar word ik wel vaker van beschuldigd, maar op het moment zijn het bijvoorbeeld voornamelijke video-installaties die mij van mijn sokken blazen."

Denk je dat de schilderkunst gediskwalificeerd is van deelname aan het actuele debat?

"Nee, daarvoor is de schilderkunst niet gediskwalificeerd wat mij betreft. Het is alleen heel moeilijk geworden omdat schilderkunst te makkelijk te vaak in de ‘decoratieve’ hoek wordt gebruikt. Maar dat sluit niet uit dat het best kan."

Heeft dit te maken met het feit dat schilderkunst, anders dan een video-installatie, minder makkelijk overweldigend of sensationeel is?

"Mmh, dat is een ingewikkelde, waar ik niet zomaar antwoord op heb. In principe zijn video's inderdaad makkelijker overweldigend of ‘zuigend’. En is het probleem dat het bij schilderkunst héél moeilijk is echt nog verrassend te zijn. Aan de andere kant: het kan wel. Vorige maand nog zag ik in Basel een tentoonstelling van de schilder Sanya Kantarovsky die me ouderwets van m’n sokken blies. Geweldig werk."

De aankomende tentoonstelling ‘Vrijheid’ die jij samenstelt is een ambitieuze poging om 50 kernkunstwerken te laten zien die de afgelopen 50 jaar in Nederland zijn gemaakt. Waarom is zo’n formulering of viering nu nodig?

"We hopen dat met de keuze voor vijftig cruciale werken de belangrijkste elementen die in de huidige discussies steeds terugkomen op scherp te zetten. Op het moment wordt de betekenis van veel zaken die in Nederland als vanzelfsprekend leken opnieuw bevraagd en met de tentoonstelling willen we de essentiële kracht van kunst tonen. Door één keer zoveel ‘kernkunstwerken’ uit de afgelopen decennia bij elkaar te brengen, willen we de actuele discussies over de rol van kunst in de maatschappij van nieuwe energie voorzien. Maar uiteindelijk hopen we vooral dat Vrijheid één grote viering wordt van de kracht van kunst: een tentoonstelling en een boek, om mensen te laten genieten, verdieping te bieden en aan te zetten tot denken. Juist in deze wereld, in deze tijd."

Tekst: Dinnis van Dijken
Beeld: Ana Lecocq