De hedendaagse kunstwereld wordt verondersteld een vrijplaats te zijn voor kritisch discours en ruimdenkendheid. De realiteit is vaak gecompliceerder, met trends, onuitgesproken verwachtingen en hypocrisieën, die meer dingen dicteren dan we doorgaans willen toegeven. De kunstpraktijk van de in Oekraïne geboren Karina Puuffin (1997), prikt in de zachte onderbuik van de kunstwereld en met haar lichte en humoristische benadering durft ze de moeilijke vragen te stellen. We spraken met haar over haar werk.
"Ik heb een turbulente kindertijd gehad in de onrustige regio Svatove, Oekraïne, gelegen aan de grens met Rusland. Mijn familie besloot in 2014 naar Nederland te verhuizen, om te ontsnappen aan al het ongemak en het conflict, lang voordat de huidige oorlog losbarstte. Deze overgang stelde me bloot aan een groot contrast in artistieke perspectieven tussen Oekraïne en mijn nieuwe thuis. Oekraïense kunst was diep geworteld in traditie en academia, terwijl de Nederlandse kunstscene een meer conceptuele en politieke benadering omarmde.
Van mijn school kreeg ik veel verzoeken om schilderijen voor ze te maken
Het verschil in artistieke expressie maakte een diepe indruk op mij. Hoewel ik geen formele kunstopleiding had gevolgd, waren mijn creatieve neigingen al duidelijk vanaf jonge leeftijd; van mijn school kreeg ik veel verzoeken om schilderijen voor ze te maken. De Nederlandse kunstscène daagde mijn traditionele benadering uit en dwong me om concepten te onderzoeken in plaats van een enkele focus op esthetiek. Mijn pad leidde me in 2016 naar Academie Minerva, waar ze een hele open houding hebben die scherp contrasteert met de gestructureerde Oekraïense academies.
Mijn vroege focus op traditionele schilderijen evolueerde geleidelijk tijdens mijn studie. Geïntrigeerd door de oneindige definities van kunst, begon ik schilderijen te deconstrueren en experimenteerde ik met doeken, spieramen en ruimtelijke constructies. Deze verkenning was erop gericht om vastgeroeste ideeën over wat kunst is uit te dagen en de kloof tussen hoge en lage kunst te overbruggen.
Tijdens mijn verblijf aan Academie Minerva deed ik verschillende artistieke experimenten, waarbij ik humor gebruikte om de pretentie van de kunstwereld te bevragen. Ik studeerde af tijdens de covidpandemie, een periode die ieders aanpassingsvermogen op de proef stelde, en de kunstacademie was daar geen uitzondering op. Er waren geen professionele atelierruimtes, wat leidde tot ongebruikelijke werkplekken, waaronder mijn huis, tuin, hal en soms zelfs de douche.
Mijn huidige artistieke focus ligt op het bevragen van de definities van de schilderkunst. Door verschillende materialen te gebruiken, zoals stoffen, hout, katoenen doeken, acrylverf en houtskool, construeer ik unieke werken binnen een gegeven ruimte. Bepaalde werken bereid ik thuis voor, wat ik zie als het voorbereiden van de ingrediënten voordat ik op een andere locatie aan het werk ga, een proces die ik altijd vergelijkbaar vindt aan wanneer iemand kookt en je alle ingrediënten samenbrengt tot iets dat groter is dan de som der delen. Deze ruimtelijke verkenning overschrijdt de traditionele grenzen, waardoor eveneens de grenzen tussen persoonlijk leven en kunst vervagen. De humor in mijn creaties werkt ontwapenend en nodigt kijkers uit om hun verwachtingen in twijfel te trekken en een breder perspectief op kunst te omarmen. Tijdens een expositie heb ik goedkope schilderijen uit tweedehands winkels tentoongesteld. Dit zijn doorgaans werken die over het algemeen niet erg gewaardeerd worden, maar ik geloof dat alle kunst op dezelfde manier gewaardeerd zou moeten worden. Of het nu gaat om traditionele schilderijen of installaties, mijn doel is om kunst toegankelijk te maken en de hiërarchische normen van de kunstwereld uit te dagen.
De humor in mijn creaties werkt ontwapenend
Vooruitkijkend streef ik ernaar om mijn kunst buiten Nederland te laten zien, en andere vormen van kunst te maken dan alleen locatiegebonden installaties. Terwijl ik door de Nederlandse kunstscene navigeer, blijf ik geworteld in mijn Oekraïense erfgoed en erken ik het belang van beide in het vormgeven van mijn artistieke reis. De paradox van tradities en hedendaagse invloeden blijft mijn verkenningstocht voeden, waarbij ik de grenzen van wat kunst kan zijn, probeer te verleggen."
Tekst: Dinnis van Dijken
Foto's: Lisa Jasperina Bommerson