Na 10 jaar heeft de monumentale trap van Jan van der Zee een nieuwe plek gevonden; bij het Reitdiep. Vandaag is het werk onthuld. Jarenlang sierde hij de entree van de Naberpassage aan de Grote Markt. Wie erover naar boven ging, kwam uit bij eetcafé Boven Jan. In 2013 werd de trap verwijderd vanwege de vernieuwing van de oostwand van de Grote Markt en sindsdien lag het in een opslag.
De gemeente Groningen en Kunstpunt Groningen, dat het beheer van kunst in de publieke ruimte van de gemeente verzorgt, hebben in de loop der jaren verschillende mogelijke locaties onderzocht om de trap te herplaatsen, maar er kwam geen enkele geschikte plek voorbij. Toen Geveke directeur Harry Leggedoor in december 2016 in de krant las dat de gemeente een herbestemmingsplek voor het betonnen kunstwerk zocht, stelde hij voor de trap te plaatsen bij zijn bouwproject ‘Crossroads’ op het voormalige ACM-terrein langs het Reitdiep. Bouwbedrijf Geveke ging op deze plek een nieuw appartementencomplex bouwen.
Nieuwe locatie
Kunstpunt Groningen heeft vervolgens overlegd met de erven Van der Zee. Zij en de gemeente gingen akkoord en zo krijgt de trapdecoratie van Jan van der Zee een prominente plek aan fietspad Donghornsterpad, gelegen tussen de Friesestraatweg ter hoogte van het spoor en de historische ACM-fietsbrug. Architect Jakob van Ringen heeft samen met constructeurs van Geveke gepuzzeld om deze mooi te integreren.
Ook hebben twee straatlantaarns van kunstenaar Alexander Schabracq een nieuwe plek op het terrein gevonden. De twee masten stonden oorspronkelijk aan het Damrak in Amsterdam en lagen vanaf 2013 in opslag bij de gemeente Groningen.
Over de trap
Ploegkunstenaar Jan van der Zee (1898-1988) maakte het ontwerp van de trap op verzoek van het architectenbureau Klein in Groningen, dat ook de hele Naberpassage ontwierp. De kunstenaar maakte een aantal elementen waarin verschillende abstract-geometrische vormen elkaar afwisselen. De tien afzonderlijke delen plaatste hij vervolgens achter elkaar. Door de herhaling van de vormen ontstaat een ritmisch geheel. De openingen in de trapdecoratie geven het massieve reliëf wat ‘lucht’.
De werkwijze van Jan van der Zee is bijzonder te noemen. Ten eerste tekende hij het ontwerp op ware grootte. Daarna maakte hij voor de losse delen mallen van piepschuim, die hij verstevigde met een bekisting van hout. Vervolgens werd het beton in de vormen gegoten.